Rodzaje statków transportowych

Statki transportowe inaczej zwane towarowymi służą do przewozu różnego rodzaju ładunków. Zazwyczaj charakteryzują się niewielką ilością miejsca dla załogi, której liczebność zależy od wielkości danego statku. Wyjątkiem są jednostki, które przewożą jednocześnie pasażerów oraz samochody lub statki kombinowane, służące ponadto również do transportu towaru. W zależności od rodzaju transportowanego ładunku możemy wyróżnić: kontenerowiec, masowiec, drobnicowiec, zbiornikowiec, chłodniowiec. 

Kontenerowiec

Jeden z najpopularniejszych statków transportowych. Na jego pokładzie przewożone są kontenery wypełnione różnego rodzaju towarami. Kontenerowce wyposażone są w specjalne urządzenia umożliwiające załadunek oraz rozładunek towarów, co zapewnia całkowitą niezależność danej jednostki. Jednak w przypadku największych statków na świecie konieczna jest zazwyczaj pomoc portu w postaci sprzętu, który umożliwia sprawny przebieg tych procesów. Czasami konieczne jest również przeładowanie towaru na mniejsze jednostki i w ten sposób transportowanie do miejsca docelowego. Najczęściej przewożonymi towarami na kontenerowcach są odzież, żywność i elektronika. W zależności od rodzaju transportowanego towaru umieszcza się je w odpowiednich kontenerach.

Drobnicowiec 

Tak samo, jak w przypadku kontenerowców statki transportujące towary drobnicowe również posiadają urządzenia ułatwiające załadunek i rozładunek w postaci np. dźwigów. W zależności od transportowanego towaru ładunki umieszcza się w skrzyniach lub beczkach. Są to suche i policzalne produkty o małych gabarytach np. kosmetyki, leki lub żywność z długim terminem przydatności. Tak zwana drobnica umieszczana jest w ładowni, która może być podzielona na różne strefy w zależności od rodzaju towaru. Strefy zazwyczaj są wyznaczane w postaci pięter, dzięki czemu zyskuje się sporo miejsca załadunkowego. Drobnicowce osiągają zwykle sporą prędkość w porównaniu do pozostałych statków ok. 20 km/h. 

Masowiec 

Statek charakteryzuje się swoją budową a konkretnie przestrzenią ładunkową w postaci zbiorników do transportu sypkich towarów (bez opakowania) np. węgla, zboża lub nawozów. Masowce posiadają zwykle jeden pokład, który stanowi sporą część całego statku. Istnieje kilka odmian masowców, niektóre z nich mogą transportować nawet paliwo lub są tzw. półmasowcami, które oprócz towarów masowych transportują także kontenery lub stal. Istnieje podział masowców ze względu na ich wielkość:

• Coaster (do 10 000 DWT) 
• Handysize (od 10 000 do 35 000 DW)
• Handymax (od 35 000 do 50 000 DWT)
• Supramax (od 50 000 do 59 000 DWT)
• Panamax (od 60 000 do 65 000 DWT)
• Suezmax (od 65 000 di 150 000 DWT)
• Capesie (od 150 000 DWT)*

*DTW (deadweight tonnage) - nośność statku 

Zbiornikowiec 

Inaczej nazywany także tankowcem rodzaj statku, który nie posiada ładowni, transportujący ładunki płynne w zbiornikach. Najczęściej przewożonym towarem jest paliwo, jednak zbiornikowce transportują również inne towary m.in. chemikalia (chemikaliowiec), skroplony gaz (gazowiec) lub produkty płynne takie jak alkohol, czy oliwa (produkowiec). Należą do największych statków na świecie, jednostki o sporych rozmiarach transportują zazwyczaj ropę naftową. Przewóz tego rodzaju towarów może stanowić zagrożenie dla ekosystemu. Obecnie statki zbiornikowe buduje się w taki sposób, aby zminimalizować ryzyko wycieku przewożonych substancji. W zależności od transportowanego ładunku statki zbiornikowe różnią się miedzy sobą budową. 

Chłodniowiec

Statek służący do transportu produktów, które wymagają przewozu w stałych temperaturach. Są to towary, które stosunkowo szybko się psują np. produkty spożywcze takie jak banany. Transport tego typu ładunków planowany jest w takich sposób, aby podczas przewozu, owoce zdążyły dojrzeć. W zależności od rodzaju produktu ładownie chłodnicze lub kontenery wyposażone w izolację utrzymują określoną temperaturę. W temperaturze ujemnej transportowane są np. ryby. Statki te często posiadają specjalne oddzielone komory, dzięki temu mogą transportować kilka rodzajów towarów, które muszą być przewożone w różnych temperaturach. Chłodniowce należą do statków stosunkowo szybko pływających i osiągają prędkość ok. 40 km/h. 

Podczas planowania transportu towarów pod uwagę bierze się bardzo wiele czynników. Jednymi z najważniejszych elementów jest dobór odpowiedniego statku transportowego oraz cena transportu. Do najbardziej popularnych statków transportowych należą kontenerowce, ze względu na swoją uniwersalność. Na cenę transportu towaru wpływa wiele czynników tj. długość trasy, ilość zajmowanego miejsca przez ładunek (wielkość i masa), koszty związane z pobytem statku w porcie, ewentualną pomocą w załadunku lub rozładunku oraz odprawy celne. Niewątpliwie ważnym elementem jest również ubezpieczenie towaru, które może różnić się ze względu na jego rodzaj oraz sposób transportu. Warto więc znać rodzaje dostępnych statków transportowych oraz ich specyfikę, co może znacząco ułatwić planowanie transportu morskiego. Aby dowiedzieć się więcej również na temat kontenerów transportowych zachęcamy do przeczytania artykułu: Wymiary i rodzaje kontenerów morskich.